Dit tweeluik geeft een selectie van de vele voordrachten die professor Elders de voorbije dertig jaar gehouden heeft aan universiteiten en instituten wereldwijd, van Washington tot Buenos Aires, van Taiwan tot Pamplona en worden uitgegeven door het Instituut voor Wijsbegeerte te Parijs waar de auteur de leerstoel voor metafysica bekleedt.
Een eerste kenmerk van de 17 filosofische en 23 theologische essays in dit tweeluik is de uitgebreidheid van de thema’s die behandeld worden. Hoe dienen wij te spreken over God? Hoe kan de schoonheid een weg zijn naar de W(w)aarheid? Wat is het verband tussen waarheid en vrijheid in de moraal? Wat is de invloed van wijsgerige stromingen op de uitdrukking van het christelijk geloof? Wat betekent het wanneer wij spreken over God als Vader? Wat dienen wij te verstaat onder de ‘nieuwe Wet’, de ‘wet van de genade’? etc.
Een tweede kenmerk ligt in het beeld dat doorheen verschillende essays van Sint-Thomas naar voren komt, een beeld dat vaak vergeten wordt. Sint-Thomas was allereerst een exegeet die, geworteld in zijn diepgaande kennis van de kerkvaders, de H. Schrift las in en vanuit de Kerk. De wetenschappelijk-kritische exegese kan behulpzaam zijn om tot een beter begrip van de letterlijke betekenis te komen, en zij kan voor vergissingen behoeden, maar de werkelijke zin van de H. Schrift kan slechts in het licht van het geloof verstaan worden. Hoe dit uitpakt, laat de auteur zien aan de hand van essays over Sint-Thomas’ commentaren op de boeken Job, Jesaja en de Paulus-brieven en verschillende studies over de invloed van de kerkvaders en vooral Johannes Chrysostomus en Hiëronymus op het denken van Sint-Thomas.
Een derde kenmerk dat de lezer zal opvallen is de (soms verrassende) actualiteit van de behandelde thema’s. Zo vinden we essays over Sint-Thomas en de mondialisering, de betekenis van de menselijke arbeid, de evangelisatie, etc.
De kern van het werk (ook letterlijk want op de pagina’s 251-285 van het theologische gedeelte) vormt een omvangrijk essay over de wortels van de heterodoxie en de bijdrage van de wijsbegeerte van Sint-Thomas. Hierin schetst de auteur allereerst op welke wijze vanaf het gnosticisme tijdens de eerste eeuwen van de Kerk tot aan de hermeneutische filosofie van Schillebeeckx een filosofie bepalend kan zijn in de vorming van heterodoxe geloofsopvattingen. Daarom pleit hij vervolgens ervoor dat de harmonieuze integratie van filosofie en theologie op de wijze van Sint-Thomas de meest geschikte weg is om te volgen, zeker in een tijd waarin inderdaad zo vele heterodoxe opvattingen de ronde doen.
Dit omvangrijke tweeluik vormt een uitstekende illustratie van dit pleidooi en laat zien dat de voorkeur van de Kerk voor het denken van Sint-Thomas diepgeworteld is in een filosofie van het gezond verstand, de H. Schrift en de rede, verlicht door het geloof. Voor wie verder wil gaan dan de gebruikelijke, algemene beschouwingen over Sint-Thomas en een filosoof en theoloog ‘in actie’ wil volgen over de fundamentele wijsgerige en christelijke thema’s biedt dit tweeluik een schat aan informatie!
Au coeur de la philosophie de saint Thomas d’Aquin, Parole et Silence/Presses Universitaires de l’IPC, Paris, 2009, 357 p. ISBN 987-2-84573-792-1
Sur les traces de saint Thomas d’Aquin : Étude de ses commentaires bibliques. Thèmes théologiques, Parole et Silence/Presses Universitaires de l’IPC, Paris, 2009, 590 p. ISBN 987-2-84573-813-3
Geen opmerkingen:
Een reactie posten