donderdag, november 11, 2021

De participatie aan de traditionele liturgie

Fr. Louis-Marie de Blignières FSVF in 'Prier et Prêcher', Oktober 2021

De participatie aan de traditionele liturgie

Ik verleen voor de eerste maal assistentie aan de Mis in de traditionele Latijnse ritus. Ik word getroffen door de gewijde sfeer. De inrichting van de ruimte, de zang van het Kyriale door het eensgezinde volk, de eerbiedige houding van de celebrant, de gewaden die hij draagt, de taal die hij gebruikt, de gebaren van eerbied die hij maakt richting de gewijde oblaten, de vele kniebuigingen, de stilte van de canon: al deze zintuiglijke tekenen brengen mij ertoe mij innerlijk te plaatsen in de aanwezigheid van Iemand die de wereld overstijgt.

Wanneer ik in mijn missaal volgt hetgeen de priester zegt wordt ik geraakt door een ander aspect. Ik smeek tot God met een grote eerbied maar met de zekerheid van een kind dat zich richt tot zijn vader! De zalving met de antieke Latijnse gebeden brengt mij in relatie tot, niet de architect van het heelal, maar met de Drie-eenheid. Ik richt mij tot de Drie-eenheid – verbazingwekkend – alsof ik deel uitmaak van een familie! Ik spreek met moed tot de Drie-ene God, ik presenteer mijzelf en dit in de nabijheid van de heiligen die bij de Drie-ene God vertrouwen bezitten. Ik hou niet op te spreken door Jezus en ik zie de priester het hoofd buigen wanneer zijn Naam uitgesproken wordt.

Door deze tekenen, neem ik deel aan de aanbidding van het mysterie van de ware Drie-ene God.


Een tweede zaak kan men afleiden uit de ritus. De ritus raakt mij en doet mij intuïtief weten dat de mens ‘verloren’ is. Het zoeken naar een zin van mijn leven, het schandaal van het lijden van onschuldigen, het gevoelen van mijn persoonlijke schuld: wat gebeurt er met mijn existentiële angst wanneer deze geconfronteerd wordt met deze ritus? Ze ontvangt een naam: de zonde. Ik bemerk iets zeer ontroerends: de priester en alle gelovigen erkennen de waarheid van hun ellende.

De celebrant, tijdens de voorbereidende gebeden op de Romeinse mis, lijkt met aarzeling het altaar te bestijgen. Hij erkent zijn eigen onwaardigheid: door middel van een prachtige psalm, een belijdenis van zijn fouten, door psalmverzen als schietgebeden. In de Dominicaanse ritus, maakt de priester een diepe buiging tijdens het Confiteor van hemzelf en dat van de gelovigen, alsof hij mijn zonden op zich wilde nemen! In de gebeden van de Romeinse canon knielt de celebrant verschilde malen, smeekt hij nederig, hij is een zondaar die niet kan steunen op zijn verdiensten.

Deze ritus straalt uit naar bekeerlingen - ik spreek uit ervaring – omdat het de menselijke waarheid, die vaak verborgen wordt, vooronderstelt: ik ben een zondaar en heb nood aan verlossing. De ritus bezit het geheim mij te laten deelnemen aan de hoop door mijn ellende in contact te brengen met de barmhartigheid van God.

Een derde kenmerk van de celebratie volgens deze rite: het is een handeling, er gebeurt iets. Te midden van de stilte van de canon brengen de gebaren van de dubbele consecratie mij het mysterie van het geloof voor ogen. Ik bemerk dat de celebrant de oblaten tekent met de tekenen van het kruis. Ik zie de gelovigen de geconsacreerde hostie geknield en op de tong ontvangen. Indien ik de priester na de Mis ondervraag, ben ik erop voorbereid te leren dat het offer het wezen van de Mis is. Dit offer van lof aan de Drie-eenheid is een zoenoffer voor mijn eeuwig heil en voor dat van alle gelovigen.

Ik besef dat alles gecentreerd is, niet op de bedienaar maar op Christus, op zijn aanwezigheid in de geconsacreerde oblaten. Ik zie hoe de celebrant zijn vingers gesloten houdt nadat hij het Lichaam van Christus aangeraakt heeft en met welke voorzichtigheid hij de geconsacreerde partikels verzameld op het corporale. De woorden en gebaren brengen mij op zintuiglijke wijze in contact met de onbloedige vernieuwing van het heilbrengende offer. In de Dominicaanse ritus strekt de celebrant na de consecratie de armen wijd uit, zoals Christus op het kruis. Deze ritus doet mij deelnemen aan de liefde van de Verlosser door een zintuiglijke bemiddeling.

Deze ritus is het tegenovergestelde van een ideologie. Het is een zintuiglijke bemiddeling om mij te laten deelnemen aan het onzichtbare mysterie.

Geen opmerkingen: