Ralph McInerny 1929-2010

Ralph McInerny is op 29 januari, daags na het feest van Sint-Thomas, overleden. Requiescat in pace.
Eén van zijn leerlingen, Thomas Hibbs, schreef dit mooie In Memoriam.
Francis Beckwith getuigt van een typische karaktertrek van Prof. McInerny.

Hier in Europa kennen wij hem misschien het best als de auteur van de later verfilmde Father Dowling-Mysteries. Prof. McInerny getuigt hier van zijn leven als schrijver.

Wij hebben Deo volente de gelegenheid gehad Prof. McInerny een aantal keren te ontmoeten en hem zo mogen leren kennen als een diepgelovig, begaafd en geestig man.
Hij heeft niet enkel in de VS een gehele generatie geïntroduceerd in het denken van Sint-Thomas en zijn leerlingen zoals Charles De Koninck, maar ook zich getoond als een loyale zoon van de Kerk. Meest recent nog door zijn column "Is Obama worth a Mass?"

Eerder spraken wij reeds over zijn "What went wrong with Vatican II". Hier is een interview te beluisteren over dit thema.

Wonder door Pius XII?

Thomistica

1/Op het feest van Sint-Thomas van Aquino op 28 januari (volgens de kalender van de Forma Ordinaria) ontvang paus Benedictus de verzamelde Pauselijke Academies. Hierop hernieuwde hij de voorkeur van de Kerk voor de theologie en filosofie van Sint-Thomas

"Eén van de Pauselijke Academies is vernoemd naar Sint-Thomas van Aquino, de Doctor Angelicus et communis, een model dat altijd actueel is als inspiratie voor de handelingen en de dialoog van de Pauselijke Academies met de diverse culturen.
Immers, hij is er in geslaagd om een vruchtbare ontmoeting te bewerkstelligen met zowel het Arabische denken als het Joodse denken van zijn tijd en, vanuit de schatten van de Griekse filosofische traditie, heeft hij een uitzonderlijke theologische synthese naar voren gebracht waarin hij volledig de rede en het geloof met elkaar tot verzoening bracht. Reeds aan zijn tijdgenoten heeft hij een diepe en onuitwisbare herinnering nagelaten door de uitzonderlijke finesse en scherpte van zijn verstand en de grootsheid en originaliteit van zijn geest, naast de schitterende heiligheid van zijn leven. Zijn eerste biograaf, William van Tocco, onderstreept de uitzonderlijke en doordringende pedagogische originaliteit van Sint-Thomas in woorden die ook onze handelingen kunnen inspireren. Hij schrijft: “Broeder Thomas introduceerde in zijn lezingen nieuwe onderwerpen, bracht de vragen op een nieuwe en meer heldere wijze tot een oplossing met nieuwe argumenten. Met als gevolg dat zij die hem hoorden nieuwe stellingen onderwijzen en deze hoorden behandelen op een nieuwe wijze niet er niet konden aan twijfelen dat God hem verlichtte met een nieuw licht. Immers, kan men ooit nieuwe opinies onderwijzen en neerschrijven indien men niet van God een nieuwe inspiratie ontvangen heeft? (Vita Sancti Thomae Aquinatis, in Fontes Vitae S. Thomae Aquinatis notis historicis et criticis illustrati, ed. D. Prümmer M.-H. Laurent, Tolosa, s.d., fasc. 2, p. 81).
Het denken en de getuigenis van Sint-Thomas zijn voor ons een aanwijzing om met grote aandacht de opkomende problemen te bestuderen om zo adequate en creatieve antwoorden te bieden. Vertrouwend op de mogelijkheden van de menselijke rede en in volledige trouw aan het onveranderlijke depositum fidei, is het noodzakelijk om –zoals de Doctor Communis dit deed- steeds de diepten van de Traditie naar voren te halen, in de voortdurende zoektocht naar “de waarheid van de dingen”."

2/Bij deze gelegenheid werd ook de Pauselijke Prijs van de Academies verleend aan Dr. John Mortensen voor zijn proefschrift aan de Sancta Croce-Universiteit over de analogie bij Sint-Thomas. Dr. Mortensen is één van de drijvende krachten achter het initiatief van het Aquinas Institute in Wyoming, waarover wij reeds eerder hebben bericht.

3/De Pauselijke Academie van Sint-Thomas heeft sinds kort ook een eigen website.

Buitengewoon

Deze week was een buitengewone week.

1/Wanneer zowel de prefect en de secretaris van de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst ter gelegenheid van een conferentie voor priesters tijdens het Jaar van de Priester in het Vaticaan in de buitengewone vorm celebreren (foto's hier en hier) dan is de toon (opnieuw) gezet. Of dit ook boven de Alpen een nieuwe periode van ultramontanisme zal inluidden, blijft te bezien. Nochtans is het herkennen van de tekenen des tijds één van de cruciale taken waarover Presyberorum ordinis over het leven en de dienst van de priester en Gaudium en Spes over spreken. Althans Don Guido Marini doet dit zoals blijkt uit zijn schitterende lezing tijdens deze conferentie. Een aanrader voor elke student die beknopt de grondbeginselen van de liturgie wil ter harte nemen.
Slechts één citaat uit de volledige tekst die hier te lezen is:

“My Lord and my God,” we have been taught to say from childhood at the moment of the consecration. In such a way, borrowing the words of the apostle St. Thomas, we are led to adore the Lord, made present and living in the species of the holy Eucharist, uniting ourselves to Him, and recognising Him as our all. From there it becomes possible to resume our daily way, having found the correct order of life, the fundamental criterion whereby to live and to die. Here is the reason why everything in the liturgical act, through the nobility, the beauty, and the harmony of the exterior sign, must be condusive to adoration, to union with God: this includes the music, the singing, the periods of silence, the manner of proclaiming the Word of the Lord, and the manner of praying, the gestures employed, the liturgical vestments and the sacred vessels and other furnishings, as well as the sacred edifice in its entirety."

2/Maar wat betekent 'buitengewoon'? De Van Dale schrijft: "1. wat van het gewone, van de regel afwijkt; 2. als bijwoord van graad: 'buitengewoon goed', vandaar als secundair bijvoeglijk naawoord: 'buitengewone zorg aan iets besteden', zeer veel zorg; 3. boven het gewone, gemiddelde uitstekend, ongemeen, niet-alledaags: 'buitengewone talenten'"

Vandaar dat sommige interpretatoren van Summorum Pontificum 'buitengewoon' in het kader van de 'forma extraordinaria' lezen als 'niet-alledaags', 'wat van de regel afwijkt'. Dit levert dan een minimaliserende lezing op van de intentie van de Heilige Vader. Aangezien het hier een tekst van juridische aard betreft, voelt men zich gesterkt door een ander gebruik van het woord 'buitengewoon' in het kerkelijk recht, nl. de 'buitengewone bedienaar' van de Eucharistie. In deze context heeft 'buitengewoon' inderdaad de betekenis van niet-alledaags', 'wat van de regel afwijkt'.

Maar zoals Van Dale ook laat zien heeft 'buitengewoon' tevens een kwalitatieve betekenis: 'buitengewoon goed'. 
Er bleef m.a.w. een noodzaak tot interpretatie van de term 'forma extraordinaria'. Zoals bekend beschikt Nederland over enkele uitstekende canonisten. Nu heeft één van deze, Dr. Gero Weishaupt, priester van het bisdom Roermond en officiaal van het bisdom s'Hertogenbosch, tevens docent aan de seminaries van Rolduc en 's Hertogenbosch, zijn licht laten schijnen over deze problematiek.

Inderdaad, zo oordeelt hij, de 'buitengewone bedienaar van de Eucharistie' betreft een "noodgeval". Maar "Faßt man den außerordentlichen Usus des römischen Messritus im Sinne einer nur in Notfällen vorgesehenen Ausnahme auf, dann trifft dies sicherlich nicht zu. Es ist die aus den nachfolgenden Normen des Motu Proprio klar ausweisliche Intention der Gesetzgebers Benedikt XVI., dass die Messfeier nach dem Römischen Missale Pius V. bzw. Johannes XXXIII. wieder einen festen Platz im Leben der Kirche haben soll."
"Die Qualifizierung “außerordentlich” im Motu Proprio Summorum Pontificum kann mithin nicht auf Ausnahmesituationen im Sinne der Canones über den außerordentlichen Spender der Kommunion oder der außerordentlichen Spendung des Sakramentes der Buße mit allgemeiner Absolution abzielen. Das wäre eine enge Interpretation, die der Intention des Gesetzgebers widerspräche."

Veeleer dient 'buitengewoon' gelezen te worden in de betekenis die het heeft wanneer de Codex spreekt over de 'gewone' en 'buitengewone' bisschoppensynode, aldus Dr. Weishaupt. "Der Unterschied zwischen der allgemeinen ordentlichen Synode (coetus generalis ordinarius) und der allgemeinen außerordentlichen Synode (coetus generalis extraordinarius) betrifft den Zeitpunkt und die Art der Einberufung."

Maar er is méér dan een faktisch naast elkaar bestaan van beide vormen. "Während nämlich die außerordentliche Synode nicht regulär und nicht häufig stattfindet, soll das Missale von 1962 dort, wo die Bedingungen des Motu Proprio erfüllt sind, regelmäßig in den Gemeinden Verwendung finden."