Betreffende de buitengewone vorm wordt dikwijls verwezen naar de 'vele' kruistekens die tijdens de Romeinse Canon door de priester dienen te worden gemaakt. Af en toe zelfs met verwijzing naar Sacrosanctum Concilium nr. 34: "Ritus nobili simplicitate fulgeant, sint brevitate
perspicui et repetitiones inutiles
evitent, sint fidelium captui accommodati, neque generatim multis
indigeant explanationibus.".
Afgezien van het feit dat deze uitspraak niet kan geïdentificeerd worden met het resultaat in de gewone vorm, nl. de quasi-volledige verwijdering van het gebruik van kruistekens in de Romeinse Canon, is het goed om Sint-Thomas' uitleg over de
betekenis van de kruistekens in de Romeinse Canon opnieuw te lezen. Voor
Sint-Thomas betekenen de kruistekens het tegenwoordig stellen van het
lijden en de offerdood van Jezus Christus en verwijzen de kruistekens op
deze manier onophoudelijk naar wat het Heilig Misoffer is, nl. het op
sacramentele wijze tegenwoordigstellen van het kruisoffer van Christus.
In zijn allegorische verklaring wordt de ritus zelf tot gebed en worden
vorm en inhoud verenigd.
Summa Theologiae, Tertia Pars, q. 83, a. 5
Objectie 3:
Wat bij de sacramenten van de Kerk gebeurt, mag niet herhaald worden.
Dus is het niet passend, dat de priester meermalen een kruis maakt over dit Sacrament.
Antwoord op bedenking 3:
Bij de Mis
maakt de priester kruistekens om het lijden van Christus uit te
drukken, dat op het Kruis werd voleindigd. Maar het lijden van Christus
heeft trapsgewijze plaats gehad. Vooreerst
werd Christus overgeleverd door God, door Judas en door de Joden. Dit
wordt weergegeven door het driemaal bekruisen bij de woorden: “Deze
gave, deze geschenken, deze heilige en onbevlekte Offers”.
Vervolgens
werd Christus verkocht, en wel door de priesters, schriftgeleerden en
Farizeeën. Om dat aan te duiden worden er een andere maal drie
kruistekens gemaakt bij de woorden “gezegend, opgeschreven, wettig”. —
Dit kan ook aanduiden de prijs van de verkoop, nl. dertig zilverlingen. —
Er worden nog twee kruistekens aan toegevoegd bij de woorden: “Opdat
het voor ons het Lichaam en Bloed” enz., om aan te geven de persoon van
Judas, die verkocht en van Christus, die verkocht werd.
Ten derde
was er een voorafbeelding van het lijden van Christus in het Laatste
Avondmaal. Om dit aan te geven worden er voor de derde maal twee
kruistekens gemaakt, één bij de consecratie van het Lichaam en een ander
bij de consecratie van het Bloed, wanneer bij elk gezegd wordt: “ Hij
zegende het”.
Op de vierde plaats
was er het lijden van Christus zelf. Daarom heeft er voor de vierde
maal een bekruising en wel vijfvoudige plaats, om de vijf wonden aan
te duiden, bij woorden: “Een zuiver Offer, een heilig Offer, een
vlekkeloos Offer, het heilig Brood van het eeuwig leven en de kelk van
het altijddurende heil”.
Ten vijfde
wordt uitgebeeld, dat het Lichaam werd uitgerekt en het Bloed vloeide,
en het lijden vruchtbaar was, door drie kruistekens bij de woorden: “Wij
die het Lichaam en nuttigen van allen zegen” enz.
Ten zesde
wordt in herinnering gebracht het drievoudige gebed, dat Christus op
het Kruis bad, nl. een gebed voor de vervolgers, toen Hij sprak:
“Vader, vergeef het hun”; een ander voor bevrijding van de dood, toen
Hij uitriep: “Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten?”; het
derde behoort bij het verwerven van de glorie, toen Hij zei: “Vader, in
Uw handen beveel Ik Mijn geest”. Daarvoor de drie kruistekens bij de
woorden: “Gij heiligt, maakt levend en zegent”.
Ten zevende
worden de drie uren uitgebeeld, gedurende dewelke Hij op het Kruis
hing, nl. van het zesde tot het negende uur. Daarvoor weer drie
kruistekens bij de woorden: “Door Hem, en met Hem en in Hem”.
Ten achtste
wordt de scheiding van Ziel en Lichaam uitgebeeld door de twee
kruistekens die onmiddellijk daarna buiten den kelk gemaakt worden.
Ten negende
wordt de verrijzenis op den derden dag uitgebeeld door de drie
kruistekens, die gemaakt worden bij de woorden: “De vrede van de Heer
zij altijd met u”
Men kan het ook korter zeggen. De consecratie van
dit Sacrament en het aannemen van dit Offer en zijn vruchten hangen af
van de kracht van Christus' Kruis. Daarom maakt de priester overal, waar
melding wordt gemaakt van één van deze drie zaken, een kruisteken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten