Van Broodje Paap komt deze leuke tekst die wij hier om archivarische redenen overnemen:

Ik herinner mij een homilie van een pater die de gelovigen meedeelde dat brood en wijn niet ‘letterlijk’ in het lichaam en bloed van Christus veranderen, maar op ‘substantieel niveau’, waarop een verontruste kerkganger naar voren liep en de pater openlijk van ketterij begon te beschuldigen. De pater bewaarde echter zijn kalmte en gaf het antwoord dat elke verstandige katholiek op zo’n moment moet geven: ‘Thomas van Aquino schreef het al in zijn Summa’. Een beetje katholiek weet dat tegen zo’n uitspraak geen hoger beroep mogelijk is.

Paus Leo XIII en de Belgische metropoliet Désiré Félicien François Joseph kardinaal Mercier hebben de bestudering van de Summa Theologiae aanbevolen, hoewel de Summa eigenlijk geen aanbeveling nodig heeft, zelfs niet van paus Leo XIII of van de Belgische metropoliet Désiré Félicien François Joseph kardinaal Mercier. Een katholieke site waar niet in elk artikel één keer de uitdrukking ‘Thomas schreef reeds in de Summa…’ voorkomt is een onbetrouwbare katholieke site, neem dat maar van mij aan. Als ze nog onder ons waren geweest, hadden Leo XIII of de Belgische metropoliet Désiré Félicien François Joseph kardinaal Mercier dat kunnen bevestigen. De Summa is eigenlijk zo’n belangrijk boek dat je het niet eens meer hoeft te lezen. Als ik desondanks wel in de Summa wil gaan lezen, merk ik dat ik een onweerstaanbare druk voel ter hoogte van mijn knieën en dat ik in aanbidding neerzink, zo goed is de Summa, en ik stel me dan ook het eeuwig leven voor als een altijddurend hoorcollege over de Summa.

Hoe gaan wij nu om met de Summa? Met de opperste zorg en liefde natuurlijk. Vooreerst is het van belang een dure editie aan te schaffen met minimaal twee leeslinten per pagina, want één letter van Summa bevat meer wijsheid dan alle werken van de moderne filosofen bij elkaar. Het is niet ongebruikelijk hiervoor iets waardevols te verkopen, zoals uw koelkast of huisdier. Als u regelmatig bezoek krijgt van medekatholieken is het raadzaam de Summa op ooghoogte in de boekenkast te plaatsen, zodat deze goed zichtbaar is. Daaromheen kunt u alle commentaren op de Summa plaatsen, zoals de boeken van Prof. Leo Elders S.V.D. of pater Réginald Marie Garrigou-Lagrange O.P. Sommige mensen plaatsen er zelfs een klein waxinelichtje voor, voor de Summa natuurlijk, niet voor de commentaren van Prof. Leo Elders S.V.D. of de boeken van pater Réginald Marie Garrigou-Lagrange O.P. Dat zou wat overdreven zijn, vind ik.  Paus Leo XIII of de Belgische metropoliet Désiré Félicien François Joseph kardinaal Mercier zouden dat vast onderschrijven, tenminste als paus Leo XIII en de Belgische metropoliet Désiré Félicien François Joseph kardinaal Mercier nog hadden geleefd. Als uw katholieke gast uw kamer betreedt, zal hij meestal verheugd uitroepen ‘als dat de Summa niet is!’ Vervolgens ontstaat er levendig gesprek waarvan de zekere uitkomst luidt dat er ‘geen heil is buiten de Summa’. Ga vervolgens niet in op de inhoud van de Summa, want daarmee kunt u uw gast of uzelf ernstig in verlegenheid brengen. Dat is niet goed en als katholiek moet je goede vruchten voortbrengen. Thomas schreef dit reeds in de Summa.

Tegen het einde van zijn leven vroeg Thomas zich af of alles wat hij had geschreven geen ‘stro’ was geweest. Ik vind dat een brutale vraag, een vraag die paus Leo XIII en de Belgische metropoliet Désiré Félicien François Joseph kardinaal Mercier zeker niet hadden kunnen waarderen. Eigenlijk had de Kerk Thomas meteen in de ban moeten doen, toen hij zich dit afvroeg. Een fatsoenlijk katholiek trekt niet ongestraft de betekenis van de Summa in twijfel. Ik wil zelfs nog verder gaan: als onze Moeder de heilige Kerk had geweten dat de schrijver van de Summa iemand was die het aardig vond om de Summa met ‘stro’ te vergelijken, dan had ze de Summa meteen verboden en had Thomas zijn heiligverklaring wel op zijn buik kunnen schrijven of erger nog: dan had de Kerk hem onmiddellijk overgedragen aan de dominicanen. Die weten wel raad met lieden die de Summa met ‘stro’ vergelijken. De katholieke kerk is een barmhartige kerk, maar laat natuurlijk niet met zich spotten. Als we de Summa met ‘stro’ gaan vergelijken is het einde zoek. Dan kunnen we net zo goed dronken ter communie gaan, vind ik.

Thomas stierf in 1274 te Fossanova. Sinds 1970 vieren katholieken zijn feest op 28 januari.