Jaaroverzicht 2008

13 januari 2008: Paus Benedictus XVI celebreert H. Mis versus Deum in de Sixtijnse kapel


6 februari 2008: Terugkeer van het Romeins kazuifel


26 februari 2008: Priesterwijdingen in de forma extraordinaria in de Basiliek van Sint-Jan van Lateranen






Palmzondag 2008: De terugkeer van de pauselijke asterisk en de pauselijke ferula


Terugkeer van de witte, hermelijnen mozzetta


18 mei 2008: In Genua, de stad van kardinaal Siri, verkrijgt de ‘Mis in open lucht’ weer meer waardigheid


Sacramentsdag 2008: Terugkeer van de tongcommunie en knielbank (nu standaard voor de pauselijke liturgie)


Pinksteren 2008: Opnieuw Romeins kazuifel



6 mei 2008: De commissie Ecclesia Dei stelt dat seminaristen het recht hebben in de buitengewone vorm onderwezen te worden



29 juni 2008: Het nieuwe pallium wordt in gebruik genomen



10 juli 2008: Aartsbisschop Raymond Burke benoemd tot prefect van het SUPREMUM TRIBUNAL SIGNATURAE APOSTOLICAE





18 juli 2008-Sydney: Ook nieuw gefabriceerde ‘gothische’ kazuifels kunnen de gepaste sacraliteit uitdrukken



Oktober 2008: Eerste deel van het verzameld werk van Joseph Ratzinger, gewijd aan diens geschriften over de liturgie, verschijnt. In zijn nieuw geschreven inleiding zegt hij: "God boven alles. Waar de blik op God niet bepalend is, daar verliest alles zijn oriëntatie”




9 oktober 2008: Paus Benedictus XVI herdenkt de vijftigste verjaardag van het overlijden van Pius XII



17 oktober 2008: De termijn van “één of twee jaar” van noodzakelijke catechese van gelovigen inzake ‘pro multis’ (zie de brief van kardinaal Arinze, Prot. no. 467/05/L, gedateerd 17 oktober 2006) loopt af



29 november 2008: Het gebruik van verschillende pauselijke tronen (hier bij de eerste Vespers van de Advent 2008)



9 december 2008: Benoeming van kardinaal Antonio Cañizares Llovera tot nieuwe prefect van de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Sacramenten




24 december 2008: Het gebruik van het faldistorium

De hand van Mons. Guido Marini

Interview met Mons. Guido Marini

Enkele belangrijke passages:

Il Papa dalla loggia centrale della Basilica Vaticana, il ...
Il Papa dalla loggia centrale della Basilica Vaticana, il giorno di Natale, con la mozzetta e la stola. Niente piviale, mitria o pastorale, trattandosi di una benedizione solenne che non comporta un particolare rito liturgico. Mozzetta e stola, dunque.

Monsignor Guido Marini, chi sono stati i suoi maestri?
«Quando sono entrato in seminario era arcivescovo il cardinale Giuseppe Siri. Sono stato ordinato sacerdote dal cardinale Canestri. Sette anni come segretario di Canestri e sette col cardinale Dionigi Tettamanzi. Il cardinale Tarcisio Bertone mi ha nominato responsabile dell'ufficio scuola dell'arcidiocesi, direttore spirituale in seminario dove insegnavo diritto canonico. Poi cancelliere della curia e prefetto responsabile della cattedrale. Col cardinale Tettamanzi ho iniziato i primi passi come cerimoniere».
«Liturgia culmine della vita della Chiesa, tempo e luogo di rapporto profondo con Dio», come dice Benedetto XVI. Da dove le è venuto questo amore per la liturgia?
«È stato un amore giovanile nel senso che la mia vocazione ha le sue radici nella liturgia; l'amore per il Signore è stato anche l'amore per la liturgia come luogo d'incontro col Signore. A Genova poi c'è sempre stato un importante movimento liturgico».

Col Papa bavarese, stiamo assistendo ad una operazione di restyling liturgico o a qualcosa di più profondo?
«È qualcosa di più profondo nella linea della continuità, non della rottura. C'è uno sviluppo nel rispetto della tradizione».

Da quando è arrivato lei i cambiamenti o le correzioni ci sono stati. Alcuni impercettibili, altri più vistosi.
«Il cambiamento è diversificato. Uno è stata la collocazione del crocifisso al centro dell'altare per indicare che il celebrante e l'assemblea dei fedeli non si guardano, ma insieme guardano verso il Signore che è il centro della loro preghiera. L'altro aspetto è la comunione data in ginocchio dal Santo Padre e distribuita in bocca. Ciò per mettere in evidenza la dimensione del mistero, la presenza viva di Gesù nella Santissima Eucarestia. Anche l'atteggiamento, la postura sono importanti perché aiutano l'adorazione e la devozione dei fedeli».

Papa Benedetto è il primo Papa che non ha nel suo stemma la tiara. Ha cambiato il pallio del suo inizio di ministero apostolico ed ha abbandonato il caratteristico pastorale, dell'artista Scorzelli, donato dai milanesi a Paolo VI. Quel pastorale a forma di croce fu usato anche da Papa Luciani e da Giovanni Paolo II. Papa Ratzinger ha scelto una ferula. Una semplice croce.
«Come dice lei, il pastorale papale è la ferula, la croce senza il crocifisso, dando a questa un uso più consueto e abituale e non soltanto straordinario. Accanto a tale considerazione si è imposta una questione pratica: un pastorale più leggero e lo abbiamo trovato nella sacrestia papale».

Quando vedremo Papa Benedetto celebrare la messa in latino secondo il rito romano straordinario, quello di san Pio V? Il «motu proprio» io, personalmente, l'ho interpretato come un atto di liberalità, di apertura, non di chiusura.
«Non lo so. Molti fedeli si sono avvalsi di questa possibilità. Deciderà il Papa, se lo crederà opportuno».

Nella «Esortazione Apostolica» post-sinodale sulla liturgia, Joseph Ratzinger si è soffermato su tanti aspetti. Ha persino proposto che le chiese siano rivolte verso oriente, verso la città Santa di Gerusalemme. Lui, un anno fa, ha celebrato messa nella Cappella Sistina con le spalle rivolte al popolo. Chi glielo ha proposto?
«Gliel'ho proposto io. La Cappella Sistina è uno scrigno di tesori. Sembrava una forzatura alterarne la bellezza costruendo un palco artificiale, posticcio. Nel rito ordinario, questo celebrare "con le spalle rivolte al popolo", è una modalità prevista. Però sottolineo: non si voltano le spalle ai fedeli, bensì celebrante e fedeli sono rivolti verso l'unico punto che conta che è il crocifisso».

«Il Papa veste Cristo non Prada» si è letto addirittura su «L'Osservatore Romano». Il look di Benedetto XVI colpisce e intriga. Paramenti, mitre, croci pettorali, cattedre su cui siede, mozzette e stole. Siamo di fronte ad un Papa elegante. È una invenzione giornalistica?
«Già dire "elegante", nel linguaggio di oggi, sembrerebbe significare un Papa che ama aspetti esteriori, mondani. Un occhio attento avverte che c'è una ricerca che sposa tradizione e modernità. Non è la logica di un improponibile ritorno al passato ma è un riequilibrio fra passato e presente. È la ricerca, se vuole, della bellezza e dell'armonia, che sono rivelazione del mistero di Dio».

Cosa vedremo in Camerun e in Angola? Le liturgie africane sono pittoresche, popolari, dove c'è una totalità che si esprime anche con la danza, i tamburi. Lei sarà messo alla prova…
(Ride). «Solo adesso stiamo preparando il viaggio. Cercheremo di mettere insieme ciò che vale per tutti con le tradizioni locali. Con la sua sola presenza il Papa richiama la Chiesa, una, santa, cattolica. Troveremo la sintesi fra ciò che unisce la Chiesa sul rito romano e aspetti tipici, sensibilità culturali. Inculturazione della fede e della liturgia e dimensione universale».

La liturgia è un sedimentato, un patrimonio millenario. Il messale è intessuto di citazioni dalla Bibbia ai Padri della Chiesa dell'Oriente e dell'Occidente. Salmi responsoriali, orazioni o collette, il sacramentario che è la parte centrale della messa. È un patrimonio intoccabile. Ogni volta che c'è una celebrazione lei si consulta col Papa? Che tipo di comunicazione c'è?
«Molto semplice. Il Papa viene interpellato nelle cose rilevanti e prima di una celebrazione ha tutti i testi. Di solito, gli inviamo delle note scritte e lui risponde per iscritto, di suo pugno».

Come definirebbe Papa Benedetto XVI, lei che ha fortuna di stargli accanto?
«Unisce ad una eccezionale levatura intellettuale una grandissima semplicità e dolcezza. È un tratto caratteristico della sua figura spirituale e umana. È una realtà che verifico e tocco con mano. Il fatto di essere vicino al Papa, a questo Papa, è una grande grazia per il mio sacerdozio».


"Ab adversario mota quaestio, discendi existit occasio" (Sanctus Augustinus, De civitate Dei, 16, 11)

Sint-Thomas over het evangelie van de Onschuldige Kinderen

Uit de commentaar van Sint-Thomas van Aquino op het Mattheusevangelie

Waarom vlucht Jozef naar Egypte?
232 Maar waarom: VLUCHT NAAR EGYPTE; “Zegt Psalm 18, 15 niet: De Heer is mijn steun en verlosser. Maar men moet weten dat hij vlucht om drie redenen. Ten eerste om zijn mensheid te tonen; immers zoals zijn godheid getoond is geworden door de ster, zo wordt zijn mensheid aangeduid door de vlucht. Fil. 2, 7: Gelijk geworden aan de mensen. Ten tweede omwille van het voorbeeld; immers, hij toont bij wijze van voorbeeld wat hij geleerd heeft door het woord, zoals later staat geschreven 10, 23: Indien men u vervolgt in een stad, vlucht naar een andere stad. Ten derde omwille van het mysterie; immers, zoals hij wilde sterven om ons terug te roepen uit de dood, zo ook heeft hij willen vluchten om diegenen terug te roepen die van zijn aangezicht wegvluchten door de zonde, Psalm 138, 7: Waar zal ik gaan om uw geest te ontvluchten? U bent daar.
233. Maar waarom de voorkeur voor Egypte, eerder dan welk ander land? Men moet zeggen dat dit het geval is omwille van twee redenen. De eerste is dat het eigen is aan God om zich zijn barmhartigheid te herinneren te midden van de woede (Ha 3, 8). Immers, de Heer was woedend jegens de Egyptenaren die de zonen van Israël vervolgden, omdat de zonen van Israël de eerstgeborenen van God waren. Daarom was het hen toegestaan om eer te brengen aan de eerstgeborene, Jes. 19, 1: Gezeten op een lichte wolk komt de heer naar Egypte, etc.; Het volk dat ronddwaalt in het donker, ziet een helder licht. Over hen die wonen in een land vol duisternis gaat een stralend licht op.; Joh. 1, 14: Wij hebben zijn heerlijkheid gezien, de heerlijkheid van de enige Zoon van de Vader, vol van genade en waarheid.
234. De tweede reden is dat Hij zelf het donker in Egypte had doen intreden. Hij wilde Egypte dus als eerste verlichten. Daarom deed Jozef er goed aan naar daar te vluchten, Jes. 9, 2: Het volk dat ronddwaalt in het donker, ziet een helder licht. Over hen die wonen in een land vol duisternis gaat een stralend licht op. Men dient op te merken dat indien iemand de zonde wil vluchten, hij eerst de luiheid moet uitdrijven, Ef. 5, 14: Ontwaak, slaper, sta op uit de doden en Christus zal over u stralen. Ten tweede moet hij het vertrouwen van de moeder en de zoon ontvangen, d.w.z. Christus, Si 24, 25: In mij bevindt zich alle levenshoop en deugd. Ten derde moet hij de zonde ontvluchten met de hulp van de moeder en het kind, Psalm 54, 8: Zie, al vluchtend heb ik mij verwijderd en heb verbleven in de eenzaamheid.

Het martelaarschap van de Onschuldige Kinderen
245. Men vraagt zich af hoe, aangezien zij [de onschuldige kinderen] geen vrij wil bezaten, men kan zeggen dat zij gestorven zijn voor Christus. Maar, er wordt gezegd in Joh. 3, 17: God heeft zijn Zoon niet in de wereld gezonden om de wereld te veroordelen maar opdat de wereld zou gered worden door Hem. Immers, God zou nooit toelaten dat zij gedood zouden worden indien dit niet voor hen nuttig zou zijn geweest. Zo zegt Augustinus dat het hetzelfde is te twijfelen dat hun moord voor hen nuttig was, als twijfelen dat het doopsel nuttig is voor kinderen. Immers, zij hebben geleden als martelaren en hebben, al stervend, Christus beleden, alhoewel dit niet door middel van het woord gebeurd is. Apoc. 6, 9: Ik zag onder het altaar de zielen van hen die vermoord waren vanwege het woord van God.

(Volgens sommige theologen is deze passage toepasbaar op de vraag wat het statuut is van geaborteerde kinderen, nl. zij zijn, minstens impliciet, als martelaar voor Christus gestorven)

"Scripturae non in legendo sunt, sed in intelligendo" (Sanctus Hilarius Pictaviensis)

Een toptheoloog

Op 24 oktober 2008 publiceerden wij een lijst van toptheologen van de Lage Landen, als antwoord op de Nederlandse krant Trouw.
Op nr. 3 stond Prof. Dr. H. Tercic pr. (°1956-Eygelshoven-Hasselt): Newman-kenner en origineel systematicus.

Het leek ons nuttig om een selectie uit zijn bibliografie hier te presenteren:

BOEKEN

•Het uur van zijn verheffing : meditaties over het Paasmysterie, Halewijn, Antwerpen, 2006, 98 pp.

•Reik ons Uw hand : meditaties voor de veertigdagentijd en Pasen, Halewijn, Antwerpen, 2002, 2003², 208 pp.

•Mee-bewegen met God : essay over de drie-ene God, Altiora, Averbode, 2000, 111 pp.

•Uitziend naar Uw komst : meditaties voor de advent en Kerstmis, Halewijn, Antwerpen, 1997, 200 pp.

•Hoeksteen en struikelblok : een christologische schets, Altiora, Averbode, 1997, 112 pp.

•Hij is de weg voor ons gegaan : kruiswegen voor persoonlijke overweging, Altiora, Averbode, 1997, 63 pp.

•Philippus Neri : liefde overwint angst, Altiora, Averbode, 1995, 210 pp. (Italiaanse en Poolse vertalingen: Filippo Neri, l'amore vince ogni paura, Roma, 2000) en Poolse (Filip Neri, Miłość zwycięża wszelkie lęki)

ARTIKELS

•Groeien tot de ‘volle maat’. Kiezen voor de ‘volle maat’. in: Kardinaal John Henry Newman. Gids in het post-seculiere labyrint, Uitgave van de Sint Nicolaas Academie. Colomba, Oegstgeest 2008, Uitgave van de Sint Nicolaas Academie. Colomba, Oegstgeest 2008, pp. 73-90.

•Al het mijne is van U. Over plaatsvervanging en plaatsvervangend lijden, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift 2008/5, pp. 387-404

•Jezus van Nazareth, Joseph Ratzinger, Benedictus XVI. Een boek om 'Amen' tegen te zeggen, Samen 2007 (7), pp. 15-17

•De gelovige visie op de dynamiek van het conflict in Newmans denken, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift 2007/5, pp. 434-447

•Offer van dank, verzoening en gemeenschap , Theologische reflecties over het offerkarakter van de Eucharistie, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift 2006/5, pp. 366-382

•Leven wil belijden, belijden wil verstaan, in: T. Merrigan, e.a., Triniteit - een kruis erover? : nieuwe perspectieven op een oeroude christelijke doctrine, Halewijn, Antwerpen, 2006

•De religieuze dans als theologisch en liturgisch-spiritueel thema. Een verkenning, Collationes, 2004(2), pp. 173-191

•Over de noodzaak van een oecumenische geest, Samen, 2004 (1), pp. 10-11

•Zalig de barmhartigen: Pater Valentius Paquay, Samen, 2003 (8), pp. 181-182

•Nieuwe encycliek ook geestelijk testament van paus. Eucharistie als bron en hoogtepunt van ..., Tertio, 2003 (168), p. 6

•De drie-ene God: nieuwtestamentische belijdenis, Aggiornamento, 2002 (4), pp. 255-265

•Veranderen om jezelf te worden ‘Growth the only evidence of life’. Collationes 31 (2001) 301 - 320.

•De Drie-ene God, Aggiornamento, 2001(2), pp. 108-121

•De Triniteit als monothëistische Godsbelijdenis, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift 2000/2, pp. 87-102

•Gisbert Greshake ‘Der Dreieine Gott’. Een kritische evaluatie, in: Collationes 30 (2000), pp. 203-209.

•Een onfeilbare kerk met falende gelovigen. Kanttekeningen bij herinnering en verzoening, Tertio, 2000 (5), p. 14

•Theologen en filosofen: verantwoord verder denken, Samen, 2000 (5), pp. 110-111

•Wij geloven en weten dat Gij de Heilige Gods zijt (Joh. 6, 69). Over openbaring en ervaring als bron van kennis van Christus, in: Emmaus 30 (1999), pp. 12-19.

•Volksvroomheid en bedevaart, Zacheus, 1999-2000(3), pp. 91-96

•Newmans “depressie”: Over de inzinking van een toekomstig kardinaal …en wat eruit te leren valt: Collationes 28 (1998) pp. 151-177.

•Het moeizame ambt van de eenheid , Newmans visie op het drievoudige ambt toegepast op het ambt van de paus, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift, 1998/4, pp. 302-316

•Doordenken is door-denken. Newmans visie op de dynamiek van de ontwikkeling van het dogma als uiting van de vitaliteit van de Kerk: Collationes 25 (1995) pp. 387-410.

•Het gesprek der harten , Over de rol van de objectiviteit als alteriteit in de leer en de spiritualiteit van J. H. Newman, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift, 1994/3, pp. 181-197

•Juist leren vragen, juist leren denken. , De noodzaak van de antropologische bezinning in het denken van J.H. Newman, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift 1993/4, pp. 299-311

•Incarnatorische genade en menselijke expressie , Aanzetten tot een denkvorm inzake liturgie, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift, 1993/3, pp. 174-191

•Een praktische handleiding voor het 'Petrus-ambt' : Newman over het pausschap, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift 1991/3, pp. 200-213

•De bekeringen van Newman: omdat de waarheid verplicht. Emmaus 21/3 (1990) pp. 81-93.

•St. George-in-the-East of hoe een parochie tot slagveld werd: Rellen in een victoriaanse parochie door de invoering van het ritualisme. Munire Ecclesiam, ed. J. Laarhoven e.a., Maastricht, 1990, pp. 277-287.

•Principiële beschouwingen bij het thema volksdevoties en liturgie, in: Tijdschrift voor Liturgie 73 (1989), pp. 199-214.

•Groeien tot 'de volle maat', kiezen voor de 'de volle maat' : Het verschijnsel crisis in de Kerk geduid vanuit het denken van J. H. Newman, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift, 1987/6, pp. 428-443

•Eén Kerk vanaf het begin : De functie van de Joden in de heilsgeschiedenis volgens J. H. Newman, Communio. Internationaal katholiek tijdschrift 1986/2, pp. 122-135

•In Geest en Lichaam. Aantekeningen uit een onderzoek naar de verhouding tussen spiritualiteit en liturgie bij pastores en een bezinning daarop, in: Tijdschrift voor Liturgie 67 (1983) pp. 228-233.


Ceterum censeo quod philosophia veritatem quaerit, theologia invenit, religio possidet

Vatican II: Rupture ou continuité? Les herméneutiques en présence

Onder deze titel zal op vrijdag 15 en zaterdag 16 mei 2009 te Toulouse een congres georganiseerd worden door het Institut Catholique de Toulouse, de Revue Thomiste en het Institut Saint-Thomas d'Aquin.
De aankondiging bevat de volgende tekst:
Notre colloque se propose de réfléchir sur la manière dont le courant théologique issu de saint Thomas d'Aquin peut concourir à une réception de Vatican II qui honore le concile comme un acte de Tradition vivante. Il s'agit de souligner à la fois l'aspect « mémoire » et l'aspect « nouveauté » de cet enseignement majeur du Magistère au XXe siècle. C'est l'exigence que le pape Benoît XVI indiquait aux théologiens dans son discours à la Curie romaine du 22 décembre 2005 quand il proposait de distinguer l'« herméneutique de la continuité » et l'« herméneutique de la rupture ».

Het programma is als volgt:
Vendredi 15 mai (matin)
Introduction et historiographie
T.-D. Humbrecht, o.p. : Interpréter l'herméneutique
A. Laffay, o.p. : Vatican II et le journal La Croix
H. Donneaud, o.p. : Les choix herméneutiques de la revue Concilium
L. Perrin : La réception de Vatican II par l'École de Bologne

Vendredi 15 mai (après-midi)
Théologie fondamentale et dogme
G. Narcisse, o.p. : Herméneutique de la Tradition
E. Durand, o.p. : Intégration de l'histoire dans l'énoncé dogmatique
F. Frost : Développement dogmatique et herméneutique
F. Daguet, o.p. : Le dialogue interreligieux

VENDREDI SOIR : Conférence publique de J.-M. Garrigues, o.p.
Vatican II et la liturgie : l'Église comme sujet intégral de la liturgie

Samedi 16 mai (matin)
Théologie morale
L.-T. Somme, o.p. : La conscience morale à Vatican II et dans le magistère postérieur
J. d'Amécourt, o.p. : Dignitatis humanae, continuité ou rupture ?
M.-B. Borde, o.c.d. : La relation Église-société civile à Vatican II
C. Morerod, o.p. : Le dialogue œcuménique, témoin des options herméneutiques

Vendredi 15 mai (après-midi)
Théologie fondamentale et dogme
G. Narcisse, o.p. : Herméneutique de la Tradition
E. Durand, o.p. : Intégration de l'histoire dans l'énoncé dogmatique
F. Frost : Développement dogmatique et herméneutique
F. Daguet, o.p. : Le dialogue interreligieux

Samedi 16 mai (après-midi)
Options d'interprétation
B.-D. de La Soujeole, o.p. : Vocabulaire et notions à Vatican II et dans le magistère postérieur
F.-X. Putallaz : De certains présupposés philosophiques aux choix herméneutiques
Conclusion du colloque par E. Perrier, o.p.

MEER INFORMATIE


"Nihil innovetur nisi quod traditum est" (Cyprianus, Epist. 74, 1, 2)

Hervorming van de hervorming

Monsignor Guido Marini annuncia importanti novità per le cerimonie presiedute dal Papa. Lees hier het volledige commentaar.
Meer informatie over de Kalenda


Ceterum censeo quod omnes tangit, ab omnibus tractari debet

New publication by Dutch Thomist Leo Elders

The internationally renowned Dutch Thomist philosopher and theologian Leo J. Elders s.v.d. has published a new book: Conversaciones teológicas con Santo Tomás de Aquino
The book is the first volume of his collected essays. This volume contains 27 of his studies on the theology of St. Thomas Aquinas. A second volume with his philosophical studies is being prepared.

The book contains the following essays:

Part 1: Santo Tomás y la Sagrada Biblia
Inspiración y Revelación según santo Tomás de Aquino
Santo Tomás, Magister in Sacra Pagina
El comentario de Santo Tomás de Aquino sobre el libro de Job
La actualitad de la carta de San Pablo a los Romanos según la “lectura super ep. ad Romanos” de Santo Tomás de Aquino
Tomás de Aquino, comentador de San Pablo

Part 2: Estudios teológicos
El ascendiente de categorías filosóficas sobre la expresión de la fe
Santo Tomás y los Padres de la Iglesia
La teología de Santo Tomás de la imagen de Dios en el hombre
La significación de la Paternidad de Dios en la teología espiritual de santo Tomás de Aquino
La cristología de la Suma contra los Gentiles
El juicio final en la teología de santo Tomás de Aquino
La Ley Nueva es la gracia del Espíritu Santo
Las raíces del amor divino a la vida según Santo Tomás de Aquino
Evangelium vitae y la doctrina de santo Tomás de Aquino
Santo Tomás y la Evangelización de las Gentes
Vida activa y vida contemplativa segun Santo Tomás de Aquino
La doctrina de Santo Tomás en la evangelización de América

Leo J. Elders, Conversaciones teológicas con Santo Tomás de Aquino, Ediciones del Verbo Encarnado, San Rafael, Mendoza, 2008, 408 p.; 21x14 cm.
ISBN 978-987-9438-13-8

Pius XII - 1956

"Aan deze beschouwingen moeten Wij enkele opmerkingen toevoegen over het tabernakel. Zoals Wij zo-even zeiden: „De Heer is in zekere zin groter dan het altaar en het offer", zouden Wij nu kunnen zeggen: „Is het tabernakel, waar de Heer woont, die te midden van zijn volk is neergedaald, hoger dan het altaar en het offer?". Het altaar wint het van het tabernakel, omdat men er het offer des Heren op draagt. Het tabernakel bezit ongetwijfeld het „Sacramentum permanens"; maar het is niet een „altare permanens', omdat de Heer zich alleen maar op het altaar als offer opdraagt gedurende de viering van de H. Mis, maar niet na of buiten de H. Mis. In het tabernakel is hij daarentegen zolang aanwezig als de geconsacreerde gedaanten voortduren, zonder zich evenwel voortdurend te offeren. Men heeft het volste recht onderscheid te maken tussen de offerande van het Misoffer en de „cultus latreuticus", die de in de Eucharistie verborgen God-Mens wordt gebracht. Een beslissing van de H. Congregatie van de Riten, gedateerd 27 juli 1927, beperkt de uitstelling van het H. Sacrament gedurende de Mis (Acta Ap. Sedis, a. 19, 1927, pag. 289) tot het minimum; maar ze wordt gemakkelijk verklaard door de zorg om gewoonlijk de offerdaad en de cultus van eenvoudige aanbidding gescheiden te houden, opdat de gelovigen duidelijk het eigen karakter zullen begrijpen.
Toch is het bewustzijn van de eenheid belangrijker dan dat van deze verscheidenheid: het is één en dezelfde Heer, die op het altaar wordt geslachtofferd en in het tabernakel wordt vereerd en van daaruit zijn zegeningen verspreidt. Als men er goed van overtuigd was, zou men menige moeilijkheid vermijden,- men zou zich ervoor wachten om de betekenis van het een ten nadele van het ander te overdrijven en zich te verzetten tegen de besluiten van de H. Stoel.
Het Concilie van Trente heeft uitgelegd, welke; zielsgesteltenissen men moet hebben jegens het Heilig Sacrament: „Si quis dixerit, in sancto Eucharistiae sacramento Christum Unigenitum Dei Filium non esse cultu latreutico, etiam externo, adorandum, atque ideo nec festiva peculiari celebritate venerandum, neque in processionibus, secundum laudabilem et universalem Ecclesiae sanctae rituum et consuetudinem, sollemniter circumgestandum, vel non publice, ut adoretur, populo proponendum, et ejus adoratores esse idololatras: anathema sit” (Conc. Trid. Sessio XIII, can. 6).[Indien iemand zegt dat in het heilige sacrament van de Eucharistie, Christus, de ééngeboren Zoon van God, niet dient aanbeden te worden, zelfs uitwendig, met de cultus latriae; en dat Hij dus noch vereerd dient te worden met een bijzonder feestelijke viering, noch feestelijk in processies dient rondgedragen te worden, volgens de lofwaardige en universele rite van de heilige Kerk; of niet publiek aan het volk ter aanbidding dient voorgehouden te worden en dat Zijn aanbidders afgodendienaars zijn, a.s.] Si quis dixerit, non licere sacram Eucharistiam in sacrario reservari, sed statim post consecrationem necessario adstantibus distribuendam, aut non licere, ut illa ad infirmos honorifice deferatur: anathema sit” (Conc. Trid. l.c., can. 7). [Indien iemand zegt dat het niet toegestaan is dat de heilige Eucharistie bewaard wordt in het heiligdom, maar dat het dadelijk na de consecratie moet uitgedeeld worden aan de aanwezigen; of dat het niet toegestaan is dat het met eer naar de zieken wordt gebracht, a.s.] Wie deze leer van harte aanvaardt, denkt er niet aan objecties te formuleren tegen de aanwezigheid van het tabernakel op het altaar. In de Instructie van het Heilig-Officie „De arte sacra" van 30 juni 1952 (Acta Ap. Sedis, a. 44, 1952, p. 542-546), dringt de Heilige Stoel onder andere op dit punt aan: „Districte mandat haec Suprema S. Congregatio ut sancte serventur praescripta canonum 1268, par. 2 et 1269, par. 1: „SSma Eucharistia custodiatur in praecellentissimo ac nobilissimo ecclesiae loco ac proinde regulariter in altari maiore, nisi aliud venerationi et cultui tanti sacramente commodius et decentius videatur.... SSma Eucharistia servari debet in tabernaculo immovibili in media parte altaris posito" [Deze Hoogst Heilige Congregatie verordent dat de heilige voorschriften van canons 1268 § 2 en 1269 § 1 getrouw dienen te worden nageleefd : “De Allerheiligste Eucharistie dient bewaard te worden in de meest uitgelezen en eerbiedwaardige plaats in de kerk en daarom als regel in het hoofdaltaar tenzij een ander meer geschikt en gepast lijkt voor de verering en de eredienst voor dit zo groot sacrament … De Allerheiligste Eucharistie moet bewaard worden in een onbeweeglijk tabernakel, geplaatst in het middendeel van het altaar] (Acta Ap. Sedis l.c.,p. 544).
Het gaat niet zozeer om de materiële aanwezigheid van het tabernakel op het altaar als wel om een tendens, waarop Wij uw aandacht zouden willen vestigen, die van een mindere achting voor de tegenwoordigheid en de werking van Christus in het tabernakel. Men stelt zich tevreden met het offer van het altaar en men vermindert het belang van Degene, die het voltrekt. Welnu, de persoon van de Heer moet het centrum van de eredienst innemen, want deze verenigt de betrekkingen van het altaar en het tabernakel en geeft er de betekenis aan.
Vooreerst stelt de Heer zich door het offer van het Altaar tegenwoordig in de Eucharistie en Hij is in het tabernakel slechts als „memoria sacrificii et passionis suae". Het tabernakel van het altaar scheiden is het scheiden' van twee dingen, die door hun oorsprong en hun aard verenigd moeten blijven."

Ceterum autem placet hic opinionem: "In Eucharistia celebranda non nos invicem spectamus, sed Christum, qui est Oriens et Salvator noster"

He's got it!

Sebastiaan Benders, a seminarian at the SJC in 's-Hertogenbosch, has written a penetrating analysis of the Catholic life in many parts of the Netherlands, fittingly entitled 'The Scourge of Satan'. Of course, we pray that the zeal, with which he has written this piece, will Deo adiuvante be continued during his Deo volente priestly years. Congratulations!



Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Catholics, come home!

Meer info op www.catholicscomehome.org



Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Inspirerend voorbeeld

Ter gelegenheid van hun 100-jarig bestaan worden seminaristen van deze seminaries door de Heilige Vader ontvangen: Pontificio Seminario Regionale Marchigiano "Pio XI" (Ancona); Pontificio Seminario Regionale Pugliese "Pio XI", (Molfetta) en Pontificio Seminario Regionale "San Pio X", (Chieti).
Wat is opvallend en inspirerend voor de Lage Landen?!




Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Ad te levavi

Zie ook hun blog voor meerdere filmpjes!



Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Nieuwe publicaties

Zoals Ecclesiadei.nl bericht, zijn er recentelijk ophefmakende publicaties in het Nederlands vertaald, met dank aan Colomba en De Boog (Ja, er bestaan nog katholieke uitgeverijen)



Het boek van Pater Uwe Michael Lang, nu consultor van Mons. Guido Marini, is de definitieve weerlegging van het 'volksaltaar'.



Het boek van Mgr. Schneider, met voorwoord van Mgr. Ranjith, ons aller bekend, is een feilloze analyse van de gevolgen van de 'handcommunie' en de intrinsieke meerwaarde van de aloude vorm van communiceren.

Ideale geschenken voor uw pastoor in de komende maand!


Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Sint-Josef: Terror daemonum

Wie de litanie van Sint-Josef bidt, heeft reeds de laatste aanroeping "terror daemonum" opgemerkt. Deze voor ons niet plaatsbare aanroeping, vroeg om een uitleg.
Dr. theol. habil Josef Spindelböck, webmaster van het zeer informatieve www.stjosef.at mailde ons het volgende, waarvoor wij hem hartelijk danken:

Die Anrufung des heiligen Josef als „terror daemonum“ (in Deutsch: „Schrecken der bösen Geister“) hat primär mit seinem engen Bezug zur Welt der Engel als Gottes Boten zu tun. Im Traum wurde dem heiligen Josef ja wiederholt vom Engel Gottes aufgetragen, was er zu tun habe. Wenn nun, der Lehre der Kirche entsprechend, die „bösen Geister“ nichts anderes als in Sünde gefallene, d.h. sich definitiv von Gott abgewandte und daher zu ewiger Strafe verdammte ehemals gute Engel sind, so ist erstens klar, dass der heilige Josef kompromisslos auf der Seite der guten Engel steht, die den Willen Gottes erfüllen, und dass er zweitens durch seine Fürsprache und sein Wirken den Schutz Gottes vor der Macht der bösen Geister in besonderer Weise erbitten und vermitteln kann.

Offenbar wurde der Titel „terror daemonum“ im Mittelalter zuerst der Gottesmutter Maria zugeschrieben und später dann auf den heiligen Josef ausgeweitet.



Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Sint-Albertus de Grote 1962 versus 1969/1970

De oratie van vandaag vormt een excellente illustratie van de inhoudelijke wijzigingen die zijn aangebracht in het missaal van de Novus Ordo.
Sint-Albertus, bisschop en kerkleraar is een heiligenfeest in de buitengewone vorm (=BGV) en een vrije gedachtenis in de gewone vorm (GV). Volgens het Calendarium Romanum 1969 betekent een vrije gedachtenis dat Sint-Albertus geen universele betekenis voor de Kerk heeft. Vreemd voor een kerkleraar!

De 1962 oratie:

Deus, qui beatum Albertum Pontificum tuum atque Doctorem
in humana sapientia divinae fidei subiicienda magnum effecisti:
da nobis, quaesumus,
ita eius magisterii inhaerere vestigiis
ut luce perfecta fruamur in caelis.

(Vertaling: A Belgian Thomist)
God, die uw heilige bisschop en kerkleraar Albertus groot hebt gemaakt door de menselijke wijsheid ondergeschikt te maken aan het goddelijk geloof, geef ons, wij smeken U, dat wij zo het spoor van zijn leer volgen, dat wij het volmaakte licht mogen genieten in de hemel

De 1969/1970 oratie (vet de wijzigingen):

Deus qui beatum Albertum episcopum
in humana sapientia cum divina fide componenda magnum effecisti:
da nobis, quaesumus,
ita eius magisterii inhaerere doctrinis
ut per scientiarum progressus
ad profundiorem tui cognitionem et amorem perveniamus

(Vertaling: Altaarmissaal Nederlandse Kerkprovincie 1979)
God, Gij hebt de heilige bisschop Albertus groot doen zijn in het streven om menselijke wijsheid te verenigen met goddelijk geloof. Laat ons de leer die hij heeft verkondigd zo ter harte nemen, dat wij door de vooruitgang van de wetenschap U beter leren kennen en vuriger beminnen.
(Vertaling: A Belgian Thomist)
God, die de heilige bisschop Albertus groot hebt gemaakt door de vereniging van de menselijke wijsheid met het goddelijk geloof, geef ons, wij smeken U, zo vast te houden aan de inhoud van zijn leer dat, door de vooruitgang van de wetenschappen, wij mogen komen tot een diepere kennis en liefde van U

Enkele opmerkingen:
1/Alhoewel het een vrije gedachtenis is voor een bisschop en kerkleraar, wordt dit niet meer vermeld in het 1969 gebed.

2/De onderschikking van de menselijke wijsheid aan het geloof (1962) is niet hetzelfde als de vereniging ervan. Zoals de genade de natuur vervolmaakt en niet vernietigd, zo wordt menselijke wijsheid, wanneer het zich onderwerpt aan God en wat enkel door het geloof kan gekend worden, voltooid (1962). Dit is meer dan enkel een combinatie of vereniging (1969). Geloof en menselijke wijsheid staan niet op eenzelfde niveau!

3/1962 is zeer duidelijk: er is sprake van twee elementen, nl. de onderschikking van de menselijke wijsheid aan het geloof en de vraag dat wij de weg van zijn leer zo zouden volgen dat wij in de hemel geraken. 1969 maakt dit complexer en meer ambigu. Immers, hoe wordt er nu gevraagd dat wij tot een diepere liefde en kennis van God zouden komen? Is het door vast te houden aan zijn leer of door de vooruitgang van de wetenschappen? Het gebed suggereert zowel dat wij dit kunnen doen door vast te houden aan zijn leer als dat wij (zowaar!!) door de vooruitgang van de wetenschappen dit doel kunnen bereiken. Maar dit is zeer ambigu, meer zelfs: wij kunnen helemaal niet door de vooruitgang van de wetenschappen dit doen, misschien door een zich ontwikkelend inzicht in de wetenschappen of een diepere studie, aan de hand van Albertus, van de wetenschappen. Maar de vooruitgang als zodanig is geen weg tot God!!

4/De eschatologische dimensie ontbreekt volledig in het nieuwe gebed.

Besluit: het nieuwe gebed, gecomponeerd, gecreëerd aan een bureau, is ambigu en onvolledig.


Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Kalenderhervorming 1969-I

We hebben er reeds vaker op gewezen: het verschil tussen de gewone vorm (=GV) en de buitengewone vorm (=BGV) ligt niet in de elementen die aan de oppervlakte anders lijken zoals het Gregoriaans, het Latijn, ‘versus Orientem’, etc. Al deze elementen zijn immers behouden in de GV. Het tegendeel is een perceptie die ontstaan is (en soms gepropageerd) maar die niet de hermeneutiek van de continuïteit weerspiegelt. Het verschil tussen de GV en de BGV ligt in de inhoud van de liturgische boeken. Eenzelfde redenering dient men toe te passen wat betreft Vaticanum II zoniet komt men in een hermeneutiek van de discontinuïteit terecht, een interpretatie-model dat zowel de Pius X-broederschap als de Nederlandse dominicanen delen.

Wat de inhoud van de liturgische boeken betreft, hebben wij eerder reeds gesproken over de ontoereikendheid van de implementatie van Sacrosanctum Concilium nr. 51.

Een ander enigma van de hervorming betreft de liturgische kalender. Het Calendarium Romanum (=CR) van 1969 geeft een verantwoording betreffende de talrijke veranderingen. Laten wij nader ingaan op enkele opvallende argumentaties.

Het Feest van het Allerkostbaarst Bloed 1 juli verdwijnt
CR geeft als reden (p. 67) dat dit feest overbodig is omdat Christus’ lijden al reeds vooral in de Goede Week gevierd wordt als ook op het Hoogfeest van het H. Sacrament en het feest van het Allerheiligste Hart van Christus en het feest van de Kruisverheffing. Maar daarentegen geldt dat Hebr. 12, 24 teruggrijpt naar de eerste tijden, naar Abel (“Gij zijt genaderd … tot Jezus, de middelaar van een nieuw verbond, wiens vergoten bloed iets beters afroept dan het bloed van Abel.” Zie de secreta in de BGV) De oudtestamentische gebruiken betreffende de verzoening door het offeren van dieren verwezen reeds naar Christus en worden door Hem vervolmaakt zoals het epistel in de BGV (Hebr. 9, 11-15) duidelijk maakt (9, 14: “Hoeveel groter is de kracht van Christus’ bloed). Het Bloed van Christus neemt dus een centrale plaats in in Zijn verlossingswerk zoals onderstreept wordt door het graduale in de BGV: “Hic est qui venit per aquam et sanguinem, Jesus Christus: non in aqua solum, sed in aqua et sanguine” (1 Joh. 5, 6). Daarom bidt de postcommunio in de BGV terecht: “sanguis eius fiat nobis, quaesumus, fons aquae in vitam eternam salientis.” Het Feest van het Allerkostbaarst bloed drukt dus een ander aspect uit dan de feesten die CR noemt.

Verplaatsing Maria Koningin van 31 mei naar 22 augustus
CR geeft als reden dat zo het verband met Maria’s Tenhemelopneming, dat gevierd wordt op 15 augustus, beter uitkomt (p. 125). Volgens deze logica had men ook het feest van Christus Koning moeten verplaatsen naar kort na Zijn Hemelvaart, maar dat is niet gebeurd.


Onbevlekt Hart van Maria 22 augustus, eerst vrije gedachtenis derde zaterdag na Pinksteren, dan sinds 1996 verplichte gedachtenis dezelfde dag
22 augustus had sinds 1944 het feest van het Onbvlekte Hart van Maria, werd vervolgens een vrije gedachtenis volgens CR 1969 en sinds 1996 een verplichte gedachtenis. Deze overgang van vrij naar verplicht heeft zonder meer te maken met de derde verschijning te Fatima waar Maria opriep de wereld toe te wijden aan Haar Onbevlekt Hart, wat Johannes Paulus II tot tweemaal toe (1984 en 2000) gedaan heeft.

2 februari: De zuivering van de Maagd Maria – Maria Lichtmis heet nu Opdracht van de Heer in de Tempel –Maria Lichtmis “quo manifestius intelligi possit quod agitur de festivitate Domini” (CR p. 115).
Maar het gaat wel degelijk om de zuivering van Maria zoals Lucas 2, 22 getuigt. Het gaat om twee feiten: de zuivering van Maria én de voorstelling van de Heer die beide in deze volgorde door Lucas worden genoemd. Weliswaar voldoet de plaatsing van dit feest bij de Mariafeesten niet helemaal, maar evenmin de nu gekozen oplossing die lijkt voor het éne te kiezen ten nadele van het andere.

H. Naam van Maria (12 september) verdwenen in CR 1969, sinds 2002 terug als vrije gedachtenis
CR, p. 138 geeft als reden dat dit feest een verdubbeling is van het feest van de Geboorte van Maria. Men zou eenzelfde redenering dan verwachten voor de verwijdering van het feest van de H. Naam van Jezus (eerste zondag van het jaar of 2 januari in de BGV). CR p. 67 probeert echter de verwijdering van het feest van de Jezus’ H. Naam te rechtvaardigen door te zeggen dat hiervan sprake zal zijn in de eerste lezing en het evangelie van 1 januari. Maar dit is toch niet hetzelfde dan het vieren van de H. Naam. Bovendien gaat het niet over de Naam van Jezus zonder meer maar over de naamgeving, een feit dat tot het heilsmysterie behoort: door de engel Gabriel een Maria genoemd en door Hem ‘waargemaakt’. Wie deze naam zal aanroepen, zal zalig worden. Evenmin als in de Naamgeving van Jezus een herhaling van Kerstmis is gezien geworden, zo is dit ook niet met deze twee feesten van Maria gebeurd geworden. Heeft men hier een theorie ingeroepen om de meer politiek correcte reden, nl. de herinnering aan de overwinning op de Turken als oorsprong van het feest, te verdoezelen?

Catharina van Alexandrië (25 november, GV en BGV) en Sint-Apollinaris (20 juli GV, 23 juli BGV) zijn twee andere voorbeelden van ‘herstel’.
Deze twee heiligen waren in 1969 afgevoerd van de algemene kalender aangezien Apollinaris geen universele betekenis heeft (CR p. 131) en van Catharina “nihil certum affirmari potest” (CR p. 147). Maar tegelijkertijd zegt CR dat (p. 69) er in verband met Sint-Caecilia “historicae difficultates non paucae exstant” maar dat men omwille van de devotie (popularis devotionis causa) Cecilia bewaard heeft in de algemene kalender. Verwachtte men minder tegenstand van de filosofen dan van de zangers? Maar vooral: zijn er tussen 1969 en 2002 dergelijke historische vondsten gebeurd dat het leven van Catharina veel duidelijker is geworden of is tussen 1969 en 2002 de verering voor Sint-Apollinaris op mondiale schaal gestegen? Of was CR 1969 een typisch product van deze utilitaristische en rationalistische kruideniers?

Er zijn geen heiligenfeesten meer
Volgens CR zijn alle vroegere onderscheidingen vervangen door die tussen sollemnitas, fest en memoria, waarbij deze laatste onderscheiden is in verplicht en vrij. Sollemnitas en festum zijn voor de feesten van Christus, voor een aantal feesten van Maria, voor de apostelen en evangelisten, Johannes de Doper, Stephanus, de aartsengelen en nog enkele anderen. Alle andere heiligenfeesten zijn nu ‘gedegradeerd’ tot gedachtenis. Gedegradeerd want men heeft nu nog slechts één bijzonder gebed, geen speciale lezingen, enz. Dit zal vreemde effecten geven wanneer de lectio continua niet overeenkomt of zelfs haaks staat op de heilige van de dag. Maar daarover later meer.

Wie heeft een universele betekenis?
Het onderscheid tussen een vrije en verplichte gedachtenis, zo stelt CR, p. 12, heeft te maken met de universele betekenis van de heilige (“sancti qui nomen universale prae se ferunt in Ecclesia universa obligatorie celebrantur; ceteri … ad libitum tamen celebrandi.”)
Hoe kan het dan dat de Kerk de viering van een heilige eens verplicht heeft gesteld op de algemene kalender, en dat dan later wordt gezegd dat deze heilige geen universele betekenis meer heeft?
Geven we enkele voorbeelden:
1/Er zijn heiligen die tot Kerkleraar zijn verheven omdat zij voor de leer van de Kerk en het geloof van uitzonderlijke betekenis zijn. Deze zullen toch wel van universele betekenis zijn? Blijkbaar niet want Anselmus, Cyrillus, Bellarminus, Albertus zijn slechts een vrije gedachtenis waard.
2/Zelfs een heilige paus als Pius V is slechts een vrije gedachtenis waard. Was zijn leven niet van universele betekenis? Of is hij te zeer met ‘Tridentijnse ritus’ verbonden?

(wordt vervolgd)

Sint-Thomas van Aquino over de betekenis van de kruistekens in de Romeinse Canon

Tegen de achtergrond van Sacrosanctum Concilium's allerminst dogmatische uitspraak (nr. 34) "Ritus nobili simplicitate fulgeant, sint brevitate perspicui et repetitiones inutiles evitent, sint fidelium captui accommodati, neque generatim multis indigeant explanationibus.", is het goed om Sint-Thomas' uitleg over de betekenis van de kruistekens in de Romeinse Canon opnieuw te lezen. Voor Sint-Thomas betekenen de kruistekens het tegenwoordig stellen van het lijden en de offerdood van Jezus Christus en verwijzen de kruistekens op deze manier onophoudelijk naar wat het Heilig Misoffer is, nl. het op sacramentele wijze tegenwoordigstellen van het kruisoffer van Christus. In zijn allegorische verklaring wordt de ritus zelf tot gebed en worden vorm en inhoud verenigd.
Het spreekt vanzelf dat wanneer deze achtergrond wegvalt, het overige 'inutile' is.

Summa Theologiae, Tertia Pars, q. 83, a. 5
Objectie 3: Wat bij de sacramenten van de Kerk gebeurt, mag niet herhaald worden. Dus is het niet passend, dat de priester meermalen een kruis maakt over dit Sacrament.

Antwoord op bedenking 3:
Bij de Mis maakt de priester kruistekens om het lijden van Christus uit te drukken, dat op het Kruis werd voleindigd. Maar het lijden van Christus heeft trapsgewijze plaats gehad. Vooreerst werd Christus overgeleverd door God, door Judas en door de Joden. Dit wordt weergegeven door het driemaal bekruisen bij de woorden: “Deze gave, deze geschenken, deze heilige en onbevlekte Offers”.

Vervolgens werd Christus verkocht, en wel door de priesters, schriftgeleerden en Farizeeën. Om dat aan te duiden worden er een andere maal drie kruistekens gemaakt bij de woorden “gezegend, opgeschreven, wettig”. — Dit kan ook aanduiden de prijs van de verkoop, nl. dertig zilverlingen. — Er worden nog twee kruistekens aan toegevoegd bij de woorden: “Opdat het voor ons het Lichaam en Bloed” enz., om aan te geven de persoon van Judas, die verkocht en van Christus, die verkocht werd.

Ten derde was er een voorafbeelding van het lijden van Christus in het Laatste Avondmaal. Om dit aan te geven worden er voor de derde maal twee kruistekens gemaakt, één bij de consecratie van het Lichaam en een ander bij de consecratie van het Bloed, wanneer bij elk gezegd wordt: “ Hij zegende het”.

Op de vierde plaats was er het lijden van Christus zelf. Daarom heeft er voor de vierde maal een bekruising en wel vijfvoudige plaats, om de vijf wonden aan te duiden, bij woorden: “Een zuiver Offer, een heilig Offer, een vlekkeloos Offer, het heilig Brood van het eeuwig leven en de kelk van het altijddurende heil”.

Ten vijfde wordt uitgebeeld, dat het Lichaam werd uitgerekt en het Bloed vloeide, en het lijden vruchtbaar was, door drie kruistekens bij de woorden: “Wij die het Lichaam en nuttigen van allen zegen” enz.

Ten zesde wordt in herinnering gebracht het drievoudige gebed, dat Christus op het Kruis bad, nl. een gebed voor de vervolgers, toen Hij sprak: “Vader, vergeef het hun”; een ander voor bevrijding van de dood, toen Hij uitriep: “Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten?”; het derde behoort bij het verwerven van de glorie, toen Hij zei: “Vader, in Uw handen beveel Ik Mijn geest”. Daarvoor de drie kruistekens bij de woorden: “Gij heiligt, maakt levend en zegent”.

Ten zevende worden de drie uren uitgebeeld, gedurende dewelke Hij op het Kruis hing, nl. van het zesde tot het negende uur. Daarvoor weer drie kruistekens bij de woorden: “Door Hem, en met Hem en in Hem”.

Ten achtste wordt de scheiding van Ziel en Lichaam uitgebeeld door de twee kruistekens die onmiddellijk daarna buiten den kelk gemaakt worden.

Ten negende wordt de verrijzenis op den derden dag uitgebeeld door de drie kruistekens, die gemaakt worden bij de woorden: “De vrede van de Heer zij altijd met u”
Men kan het ook korter zeggen. De consecratie van dit Sacrament en het aannemen van dit Offer en zijn vruchten hangen af van de kracht van Christus' Kruis. Daarom maakt de priester overal, waar melding wordt gemaakt van één van deze drie zaken, een kruisteken.



Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Toptheologen

Trouw zoekt theoloog. Dit is de titel van de actie waarbij de Nederlandse krant de “beste theoloog van dit moment” zoekt.
Deze week verscheen een tweeluik over deze kwestie in de krant, welke reeds onze wenkbrauwen deed fronsen!
Daarom zijn wij verheugd dat wij van Jörgen Vijgen, docent aan de Grootseminaries van de R.K. Bisdommen Haarlem, ’s-Hertogenbosch en Roermond, een becommentarieerd alternatief ontvingen, dat wegens het origineel karakter en de verrassende gelijkgezindheid, wij hier publiceren.

Wij definiëren “de beste theoloog” niet, in tegenstelling tot Trouw, aan de hand van externe kenmerken (want een contradictio in terminis) zoals invloed, populariteit, verkoopscijfers, etc. maar volgens het Leergezag, meer bepaald van de Instructie Donum Veritatis van de Congegregatie van de Geloofsleer (24 mei 1990) dat zegt: “Theologia vero modo reflexo acquirit cognitionem usque altiorem Verbi Dei, quod in Scriptis Sacris continetur et fideliter transmittitur per vivam Ecclesiae Traditionem sub Magisterii ductu, Revelationis doctrinam illustrare nititur erga rationis postulationes, ac tandem eam in formam organicam et systematicam redigit” (nr. 21).

Op basis hiervan komen we tot de volgende lijsten (met inbegrip van het feit dat ook hier de Kerk de ‘lijstjesdrang’ van de media ver voor was wanneer wij weten dat de Kerk 33 kerkleraren reeds heeft aangeduid):

Actuele ‘toptheologen’ van de Lage Landen:
1. God, ‘The Man upstairs himself’ aangezien “sacra doctrina est scientia, quia procedit ex principiis notis lumine superioris scientiae, quae scilicet est Dei et beatorum” (S. Th. I, q. 1, a. 2 corpus)
2. Leo J. Elders S.V.D. (°1926-Rolduc): “Ein Thomist im besten Sinne des Wortes” (J. Ratzinger)
3. Hans Tercic pr. (°1956-Eygelshoven-Hasselt): Newman-kenner en origineel systematicus
4. Bonifacio Honings O.C.D. (1921-Rome-Rolduc): expositor et defensor in de moraaltheologie
5. Jo Hermans pr. (Rolduc): liturgist en kenner van de liturgiegeschiedenis
6. Harm Goris (°1960-Tilburg): dogmaticus
7. H. van der Meer S.J.: moraaltheoloog
8. M. Gielis (Tilburg): historicus
9. J. Liesen pr. (Rolduc): exegeet
10. V. Neckebrouck pr. (’s-Hertogenbosch-Leuven): antropoloog, missioloog

Actuele ‘toptheologen’ wereldwijd
1. God, ‘The Man upstairs himself’ aangezien “sacra doctrina est scientia, quia procedit ex principiis notis lumine superioris scientiae, quae scilicet est Dei et beatorum” (S. Th. I, q. 1, a. 2 corpus)
2. Leo J. Elders S.V.D. (°1926-Rolduc): “Ein Thomist im besten Sinne des Wortes” (J. Ratzinger)
3. Romanus Cessario O.P. (1944-Boston): dogmaticus en moraaltheoloog
4. Matthew Levering (1971-Ave Maria): systematicus
5. Manfred Hauke (1956-Lugano): systematicus en marioloog
6. Aidan Nichols O.P. (1948-Oxford)
7. Msgr. Brunero Gherardini (Rome)
8. David Berger (1968-Keulen)
9. Charles Morerod O.P. (1961-Rome)
10. Christopher Malloy (Dallas): oecumenicus

‘Toptheologen’ wereldwijd ‘ab urbe condita’

1. God, ‘The Man upstairs himself’ aangezien “sacra doctrina est scientia, quia procedit ex principiis notis lumine superioris scientiae, quae scilicet est Dei et beatorum” (S. Th. I, q. 1, a. 2 corpus)
2. Sint-Thomas van Aquino (1224-1274)
3. Sint-Augustinus van Hippo (354-430)
4. Johannes Chrysostomos (ca 345-407)
5. Réginald Garrigou-Lagrange O.P. (1877-1964)
6. Matthias Joseph Scheeben (1835-1888)
7. Thomas de Vio Cajetanus O.P. (1469-1534)
8. Kardinaal Leo Scheffczyk (1920-2005)
9. Servais Pinckaers O.P. (1925-2008)
10. Kardinaal Charles Journet (1891-1974)




Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Thomisme en het Concilie

RKDocumenten.nl heeft nu ook een Thomas-dossier waar de lezer kennis kan nemen van de continue toewijding van het Leergezag aan de filosofie en theologie van Sint-Thomas van Aquino.
Zo lezen we ondermeer uit een toespraak van de Zalige Johannes XXIII uit 1960:
"De andere waarheid, die Wij u ter overweging wensen voor te stellen, schijnt Ons meer actueel en van groter belang, nu Wij in afwachting zijn van het Tweede Vaticaans Concilie, waarvan de doeltreffende voorbereiding Onze grootste zorg eist. De behandeling en de oplossing van de morele problemen volgens de onvergankelijke principes van Sint-Thomas zijn namelijk wonderwel bruikbaar om overeenstemming en eensgezindheid in waarheid en liefde bij de theologen te bevorderen: daaruit valt dan ook voor de Katholieke Kerk en voor de gehele wereld de veelvuldige en rijke vrucht van de vrede te verwachten.
Nu wij weten hoe zeer Optatam totius maar meer nog de discussies daaromtrent en het beeld dat naar buiten is gebracht geworden, het aanzien van Sint-Thomas hebben geschaad, is deze uitspraak opnieuw een bevestiging dat de nadagen van het Concilie zeker niet door Johannes XXIII voorzien zijn. Maar de H. Geest heeft voorzien in Paulus VI (zie zijn brief Lumen ecclesiae; nog niet vertaald dus vertalers zijn welkom) en vooral het thomistisch pontificaat van Johannes Paulus II.



Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Wapen van Benedictus XVI

Dankzij Orbis Catholicus kunnen we nu zien dat paus Benedictus XVI zijn eigen wapen heeft laten aanbrengen op de troon van Pius X, die hij onlangs nog gebruikt tijdens de H. Mis ter nagedachtenis van paus Pius XII





(Klik op beide foto's voor een uitvergroting)


Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

No comments!

Hermeneutiek van de continuïteit in actie!

1. De Ecclesia Dei-commissie heeft nu een website, weliswaar onvolledig: http://www.ecclesiadei-pontcommissio.org
2. Kritiek op de 'tafel van het Woord' in de Novus Orde (Italiaans-Engels) door don Nicola Bux, één van de recentelijk benoemde consultoren inzake liturgie
3. "The Vatican plans to remove the Eucharistic Prayers for Children from the authorized prayers of the Roman Missal." Voor meer!
4. Mgr. Gänswein over de liturgie.

Summorum Pontificum en de seminaries

De nieuwe post-Summorum Pontificum uitgave van Adrian Fortescue's The Ceremonies of the Roman Rite described heeft een voorwoord van kardinaal Castrillon Hoyos met de volgende tekst:

"The Holy Father is pleased at the generous response of many priests to his initiative in learning once again the rites and ceremonies of the Sacrifice of the Mass and of the other sacraments according to the usus antiquior so that they may serve those people who desire them. I encourage priests to do so in a spirit of pastoral generosity and love for the liturgical heritage of the Roman Rite. Seminarians, as part of their formation in the liturgy of the Church, should also become familiar with this usage of the Roman Rite not only in order to serve the People of God who request this form of Catholic worship but also in order to have a deeper appreciation of the background of the liturgical books presently in force. Hence it follows that all seminaries should provide such training as a matter of course."

Zie hier voor het persbericht.

Sint-Thomas over de liturgische gewaden

Zoals zo vaak reeds verklaard, bevat het werk van Sint-Thomas een schatkamer aan inzichten over nagenoeg alle onderwerpen. Hier is een voorbeeld uit het Supplement, q. 40, a. 7:
Of de gewaden van de bedienaars op passende wijze ingesteld zijn door de Kerk?
Ik antwoord dat de kledingstukken van de bedienaars de vereiste disposities aanduiden om de goddelijke zaken te behandelen. Aangezien bepaalde zaken vereist zijn voor allen en sommige zaken vereist zijn voor de hogere bedienaars, die minder vereist zijn voor de lagere bedienaars, daarom zijn bepaalde kledingstukken gemeenschappelijk voor alle bedienaars, terwijl sommige kledingstukken enkel toebehoren aan de hogere bedienaars.
Daarom is het passend dat alle bedienaars de amict dragen die de schouders bedekt, symbool voor de kracht in de uitoefening van het Goddelijk Officie waartoe zij geroepen zijn; zo ook de albe, die staat voor het zuivere leven en de cingel die staat voor de onderdrukking van het vlees.
De subdiaken draagt bovendien de manipel, die staat voor de zuivering van elke vlek, want de manipel is als een zakdoek die dient om het gezicht af te vegen; de subdiakens zijn immers de eersten die toegelaten worden tot het gewijde dienstambt. De subdiakens zijn bovendien gekleed in een nauwe tuniek, waarmee de leer van Christus wordt aangeduid. Daarom hingen er in de Oude Wet kleine bellen aan en zijn de subdiakens de eersten die toegelaten worden om de leer van de Nieuwe Wet te verkondigen.
De diaken draagt daarenboven de stool over zijn linkerschouder om eraan te herinneren dat het object van zijn dienstwerk de sacramenten zelf zijn en de dalmatiek (een breed gewaad, zo genoemd omdat het voor het eerst in Dalmatië gebruikt werd), symbool dat hij de eerste is om de sacramenten uit te delen: hij immers deelt uit het bloed uit en in het uitdelen van het bloed dient men genereus te zijn.
Maar in het geval van de priester hangt de stool over beide schouders ten teken dat hij de volle macht gekregen heeft om de sacramenten uit te delen; niet als dienaar van een ander en daarom wordt de stool recht naar beneden gedragen. Hij draagt tevens het kazuifel, symbool van de liefde want hij dient het sacrament van de liefde, de Eucharistie toe.
De bisschoppen dragen daarenboven negen ornamenten: sokken, sandalen, gordel, tuniek, dalmatiek, mijter, handschoenen, ring en staf. Immers zij hebben negen volmachten meer dan de priester: de wijding van clerici, de zegening van maagden, de wijding van bisschoppen, de handoplegging, de wijding van kerken, de wegzending van clerici, de viering van synoden, de zegening van het Chrisma, de zegening van gewaden en vaatwerk.
We kunnen ook zeggen dat de sokken de rechte levenswandel symboliseren, de sandalen die de voeten bedekken, de verachting voor aardse goederen; de gordel die de stool met de albe verbindt, staat voor zijn liefde voor de deugd; de tuniek staat voor volharding want van Jozef wordt gezegd (Gen. 37, 23) dat hij een lange tuniek droeg die tot aan zijn enkels reikte, waarmee het einde van het leven wordt aangeduid; de dalmatiek staat voor de vrijgevigheid inzake werken van barmhartigheid; de handschoenen staan voor de verstandigheid in het handelen; de mijter duidt de wijsheid van de twee Testamenten aan en heeft daarom twee uiteinden; de staf duidt zijn pastorale zorg aan waarmee hij dwalenden moet verzamelen (dit wordt aangeduid door de kromming aan het einde van de staf), de zwakken moet ondersteunen (dit wordt aangeduid door de knop van de staf) en de tragen moet aansporen (dit wordt aangeduid door de punt aan de voet van de staf). Vandaar het vers: “Verzamel de dwalenden, ondersteun de zwakken, moedig de tragen aan”. De ring symboliseert de geloofsmysteries die de Kerk met Christus verenigen: de bisschoppen zijn de bruidegommen van de Kerk, in de plaats van Christus.
Bovendien dragen de aartsbisschoppen het pallium als teken van hun bevoorrechte volmacht want het herinnert aan de gouden ketting die men gewoonlijk gaf aan hen die oprecht gevonden hadden.


Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Byzantijns-Tridentijns

Byzantijns [Tridentijns]Netwerk Nederland opgericht
Hilversum (Van onze redactie) 22 september 2008 - In het bijzijn van hulpbisschop Van Burgsteden, bisschop-referent voor oecumene en oosterse christenen, is op 19 september het Byzantijns [Tridentijnse]Netwerk Nederland opgericht.

Byzantijnse [Tridentijnse] ritus
Binnen de katholieke Kerk in Nederland vieren enkele duizenden katholieken regelmatig de liturgie volgens de byzantijnse [tridentijnse] ritus. In het Netwerk gaan hun gemeenschappen, koren en verenigingen samenwerken om het voortbestaan van de oosterse [tridentijnse] ritus binnen de Nederlandse kerkprovincie te waarborgen.

Constantinopel
De byzantijnse [tridentijnse] ritus is de liturgie zoals die door het Patriarchaat van Constantinopel [de Katholieke Kerk tot 1962] is voorgeschreven. In Nederland hebben tien priesters de bevoegdheid om voor te gaan in de viering van de liturgie volgens de byzantijnse [tridentijnse] ritus.

Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam

Parvus error in principio magnus est in fine

www.kath.net berichtte onlangs over een interview van kardinaal Lehmann in de FAZ waarin hij zich o.a.uitlaat over zijn verhouding tot kardinaal Ratzinger/paus Benedictus. Zijn uitspraken roepen enige vragen op.

Hier is de betreffende tekst:
"Wir kennen uns nun seit mehr als 40 Jahren. Joseph Ratzinger ist ein anderer Denktyp als ich. Er ist zum Beispiel ein exzellenter Augustinus-Kenner. Ich habe mich für meine erste, philosophische Promotionsarbeit viel mit Heidegger, Kant, Marx und Hegel befasst. In meiner theologischen Doktorarbeit habe ich wissenschaftliche Exegese betrieben, der gegenüber der Papst vielleicht zurückhaltender war.

Eine gewisse kirchenpolitische Differenz zwischen uns gab es seit der Gemeinsamen Synode der deutschen Bistümer zur Umsetzung der Konzilsbeschlüsse während der siebziger Jahre. Ratzinger hatte ein anderes Kirchenbild. Die Synode war ihm nicht sehr gewogen. Damals hat er einmal in diesem Kontext gesagt, er setze "nicht auf Gremien, sondern auf prophetische Existenz". Er hat es einfach nicht mehr für wert gehalten, sich in der Synode mit allen möglichen Leuten herumzustreiten und so seine Zeit zu vergeuden.

Er hat sich nie in das Dickicht und das Unterholz des kirchlichen Betriebs hineingegeben. Aber dies sind ja keine ernsthaften Differenzen zwischen uns. Wir haben auf vielen Ebenen und lange zusammengearbeitet. Alles andere ist ein Märchen und lässt sich durch viele Dokumente auch widerlegen."

1.Een andere kerkvisie noemt hij geen ernstig verschilpunt. Hmmm, dat betekent dan dat hij het niet erg zou vinden als ik hiertegenover stel met Pius XII (Mystici corporis Christi, nr. 13: "Welnu, om deze waarachtige Kerk van Christus - die de heilige, katholieke, apostolische, Roomse Kerk is [est]- nader te bepalen en te beschrijven vindt men niets edelers, niets voortreffelijkers, niets goddelijkers ten slotte dan de uitdrukking, volgens de welke zij genoemd wordt "het mystieke lichaam van Jezus Christus"; deze uitdrukking nu vloeit voort en bloeit als het ware op uit hetgeen de Heilige Boeken en de geschriften van de Vaders veelvuldig voorhouden." Maar natuurlijk heeft kardinaal Lehmann zich vooral met 'wetenschappelijke' exegese in het licht van Heidegger, Hegel en Marx bezig gehouden!
2.Mogen we concluderen dat kardinaal Lehmann een synodale Kerk, waarbij allerlei raden en commissies eindeloos vergaderen en alles tot een eindeloos compromis uithollen wél, in tegenstelling tot de toenmalige kardinaal Ratzinger, verkiest.
3.Zonder de 'post hoc, propter hoc'-denkfout (niet alles wat ná iets komt, is het causale effect ervan - een veelgemaakte denkfout bij onnadenkende traditionalisten inzake Vaticanum II-) te maken, is het wel opvallend dat hij zelf een scheiding der geesten ziet in het onderwerp van de proefschriften. Een kenner van Augustinus en Bonaventura, stevig geworteld dus in de traditio perennis (alhoewel Ratzinger geen Thomist pur sang is maar dit wel, naar analogie met Karol Wojtyla, nog kan worden) versus een Heidegger-leerling en diens invloed op de exegese. Zoals bekend zei reeds Sint-Thomas ""Parvus error in principio magnus est in fine". Inderdaad kan een kleine fout in het begin van iemands denktocht een grote fout op het einde genereren.

Ceterum autem censeo, Missam extraordinariam esse promovendam